SAHİH-İ BUHARİ

Bablar - Konular - Numaralar

KİTABU’L İLİM

<< 72 >>

DEVAM: 21.  İlmin Kaldırılması Ve Cehaletin Yaygınlaşması

 

حدثنا مسدد قال: حدثنا يحيى، عن شعبة، عن قتادة، عن أنس قال: لأحدثنكم حديثا لا يحدثكم أحد بعدي، سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول:

 (من أشراط الساعة أن يقل العلم، ويظهر الجهل، ويظهر الزنا، وتكثر النساء، ويقل الرجال، حتى يكون لخمسين امرأة القيم الواحد).

 

[-81-] Enes r.a. şöyle demiştir: Size benden sonra kimsenin anlatmayacağı bir hadis anlatacağım. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle dediğini işittim: "İlmin azalması, cehaletin yaygınlaşması, zinanın yaygınlaşması, elli kadının bir erkeğin yönetiminde kalacağı şekilde kadınların çoğalarak erkeklerin azalması kıyamet alâmetlerindendir".

 

 

AÇIKLAMA:     Enes, Basra'da vefat eden son sahabî olduğundan, bu hadisi Nebi s.a.v.'den işiten kimsenin kalmadığını bildiği İçin "Size benden sonra kimsenin anlatmayacağı bir hadis anlatacağım" demiştir. Bu sözü Basralılara söylemiş olması muhtemeldir. Yahut da bu, daha geneldir. Enes bu hadisi ömrünün sonuna doğru anlatmıştır. Çünkü ondan sonra Nebi s.a.v.'den hadis dinlediği sabit olan çok az kişi kalmış olup, rivayetleri de bu derece sağlam değildi. İbn Battal şöyle demiştir: "Enes, ilmin değiştirildiğini ve azaldığını gördüğü için bu sözü söylemiş olabilir. Yani ortamın bozuk olması sebebiyle gerçeği başka kimsenin söylemeyeceğini bildiğinden mevcut durum bu sözü söylemesini gerektirmiştir". Ancak ilk yorum daha güçlüdür.

 

Kadınların Sayısının Çoğalması

 

Kıyamete yakın, kadınların sayısının çoğalmasının sebebi fitnelerin çok olması, bu sebeple erkekler arasında savaşların artmasıdır. Bilindiği gibi savaşçılar kadın değil, erkektir.

 

Ebu Abdülmelik şöyle demiştir: "Bu, fetihlerin çok olacağına, bu sebeple esir kadınların sayısının artacağına, bir kişinin çok sayıda cariye edineceğine işarettir.

 

Ben (İbn Hacer) derim ki: Bu tartışılır. Çünkü zekât konusunda gelecek oian Ebu Musa hadisinde erkeklerin sayısının az olacağı açık olarak şu şekilde belir­tilmiştir: "Erkeklerin azlığı ue kadınların çokluğu sebebiyle...". Anlaşıldığı kada­rıyla bu olay, başlı başına bir kıyamet alâmeti olup başka bir şey sebebiyle değil­dir. Allah kıyamete yakın doğacak erkeklerin az olmasını, kadınların ise çok ol­masını takdir edecektir. Kadınların çok olması; cehaletin yaygınlaşması ve ilmin ortadan kaldırılmasına da uygun düşen alâmetlerdendir.

 

"Elli" sayısı ile gerçek anlamda bu rakam kasdedilmiş olabileceği gibi mü­balağa için mecazen de zikredilmiş olabilir. Nitekim Ebu Musa hadisindeki "Bir erkeği kırk kadının izlediğini göreceksin" denilmesi bu ihtimali desteklemektedir.

 

 Kıyamet Alametleri Olarak Bu Beş Şeyin Zikredilmesi

 

Dünya ve âhirete yönelik işlerin dÜ2gün gitmesi bu beş şeyin korunmasına, işlerin bozulması da bunların bozulmasına bağlı olduğundan bu beş şey özellikle zikredilmiş gibidir. Bu beş şey şunlardır:

 

1. Din: İlmin ortadan kalkması-dine zarar verir.

2. Akıl: Şarabın içilmesi akla zarar verir.

3. Nesep: Zinanın yaygınlaşması nesebe zarar verir.

4. Can mal: Fitnelerin çok olması can ve mala zarar verir.

 

Kirmani şöyle demiştir: Hadiste sayılan beş şeyin zarar görmesi dünyanın harap olacağını gösterir. Çünkü insanlar başıboş bırakılmazlar. Bîzîm Peygambe­rimiz Hz. Muhammed'den sonra hiçbir peygamber gelmeye­cektir. Geriye dünyanın harap olması kalır.

 

Kurtubî el-Müfhim adlı eserinde şöyle demiştir: Bu hadis, peygamberlik mu­cizelerinden birini barındırmaktadır. Çünkü o gelecekte gerçekleşecek şeyleri bildirmiş ve bunların bir kısmı da özellikle zamanımızda aynen gerçekleşmiştir,

 

Kurtubî Tezkire adlı eserinde ise şöyle demiştir: Burada bir erkeğin elli ka­dını yönetip hepsinin işine bakması, cinsel ilişki konusunda olabileceği gibi baş­ka hususlarda da olabilir. Bu olay "Allah" diyen kişinin kalmayacağı kıyamete çok yakın olan zamanda da gerçekleşecek olabilir. O zaman kişi dinin hükmünü bilmediğinden bir sayıya bağlı olmaksızın birden fazla kadınla evlenir.

 

Ben (İbn Hacer) derim ki: Zamanımızda da Müslüman olduklarını iddia et­tikleri halde Türkmen emirleri ve bunların dışındaki bazı kimselerde bu durum görülmektedir. Kendisinden yardım istenecek olan yalnızca Allah'tır.